Inmiddels zitten we allemaal alweer bijna een jaar in meer of mindere mate thuis vanwege de lockdown. En wees gerust: jij bent heus niet de enige voor wie zijn of haar relatie met drank hevig op de proef wordt gesteld in deze gekke tijd. Los van de gewenning, spelen er namelijk ook allemaal lichamelijke effecten een rol waardoor het des te aantrekkelijker lijkt om te vluchten in drank. In het gastartikel hieronder legt mijn lieve, gepromoveerde vrouw uit waarom die vlucht juist nu eigenlijk helemaal niet zo verstandig is. Bedankt schat! 🙂
Voor veel mensen lijkt de lockdown een goed excuus om dry january even uit te stellen en jezelf te belonen met een wijntje of biertje (of 3 of 5) aan het eind van een stressvolle thuiswerkdag, waarin je ook je kinderen nog hebt geprobeerd les te geven. Of het vormt een fijne afleiding van de verveling als je alleen thuis woont en eigenlijk nergens meer heen mag. Misschien begint het einde van de dag ook steeds vroeger. Misschien voel je je ook meer gespannen of gestrest, angstig als je het nieuws leest en kijkt, maak je je zorgen over de ontwikkeling van je kinderen of de eenzaamheid van je ouders.
“Als ik nu ook nog niet mag drinken mag ik helemaal niets meer!” denk je misschien. En dan kan dat wijntje helpen om dat gevoel weer een beetje weg te drukken.
Dat komt doordat drank een dempend effect heeft op jouw lichaam. Alcohol onderdrukt kortstondig nare gevoelens en ook angst. Elke keer als je drinkt komt er een hoeveelheid dopamine vrij waardoor je je goed voelt. Maar dat is slechts voor de korte termijn. Op langere termijn zorgt het er juist voor dat er steeds minder dopamine receptoren zijn die deze dopamine ontvangen. Het resultaat is dat je op termijn steeds meer alcohol nodig zult hebben om hetzelfde dempende effect te krijgen.
Bovendien heeft alcohol een effect op GABA-erge activiteit (GABA is een neurotransmitter, oftewel een stofje dat chemische signalen doorgeeft aan de hersencellen, dat zorgt voor een rustgevend effect op jouw hersenen). Meteen na het gebruik van alcohol is er een verhoogde GABA activiteit. Je voelt je dus lekker ontspannen en verdoofd, maar het langdurige effect is juist een verlaagde GABA activiteit. Dit zorgt juist voor een verhoogde angst en gevoel van ongerustheid, rusteloosheid en gespannenheid. Eigenlijk kom je dus gewoon van de regen in de drup (Kushner et al, 2000).
En dan is er ook nog het effect op slaap. Misschien lig je ‘s avonds te malen over wat er allemaal gebeurt in de wereld en val je slecht in slaap. Als je drinkt slaap je sneller en makkelijker in. Maar je slaap zelf is van veel mindere kwaliteit. Het effect van slecht slapen zorgt voor… juist: angst, depressie, etc.
Aangezien we in een ernstige crisis zitten is het niet erg dat je je gespannen, rusteloos of angstig voelt. Dit is vrij normaal. Je helpt jezelf er echter niet mee deze angst nog erger te maken door te gaan drinken.
Een goed advies zou dan ook zijn om geen vlucht te gaan zoeken in drank, maar ga juist op zoek naar de mooie dingen die wel allemaal nog mogen tijdens de lockdown! Ga op zoek naar dingen die wel fijn zijn (hoe klein ook). Ga minstens 1 keer per dag lang naar buiten (daar slaap je ook beter van). Sport en beweeg, maar als dat niet lukt is een rondje wandelen net zo goed.
Probeer te ontspannen voor je gaat slapen door bijvoorbeeld je telefoon in een andere kamer te leggen, misschien een boek te lezen, wat ademhalingsoefeningen te doen, of neem een warme douche vlak voor je gaat slapen. Omdat je lichaam snel afkoelt na het douchen geeft het het lichaam een signaal om te gaan slapen (Haghayegh et al., 2019)
En zelfs als je eigenlijk het gevoel hebt dat deze zaken helemaal niet zo van toepassing zijn op jou, dan kan het nog steeds geen kwaad om in deze periode even een paar goede tandjes terug te doen met alcohol. Alcohol zorgt immers ook nog eens voor een algemeen lagere weerstand, het geeft meer kans op diabetes type 2, hoge bloedruk en obesitas. En laten dit nou net allemaal factoren zijn die de kans op een ernstiger verloop van COVID-19 vergroten. (Trimbos Instituut, 2020).
Reden genoeg dus om juist een stap terug te doen met alcohol in deze unieke tijd.
Onwijs bedankt voor deze wetenschappelijke bijdrage! En zo zie je maar weer zeg… als er ooit een goede tijd geweest is om te stoppen met alcohol, dan is het nu wel! Daarom roep ik het dan ook nog maar eens: grijp die lockdown aan om te stoppen met alcohol. Los van de gezondheidsvoordelen, is de sociale druk om te drinken nog nooit zo laag geweest als nu. Maar daar snel gebruik van nu het nog kan, want zo’n unieke kans krijg je (hopelijk) maar 1 keer in je leven!
Bronnen:
Matt G Kushner, Kenneth Abrams, Carrie Borchardt; The relationship between anxiety disorders and alcohol use disorders: A review of major perspectives and findings, Clinical Psychology Review, Volume 20, Issue 2,2000,Pages 149-171,
Shahab Haghayegh, Sepideh Khoshnevis, Michael H. Smolensky, Kenneth R. Diller, Richard J. Castriotta,; Before-bedtime passive body heating by warm shower or bath to improve sleep: A systematic review and meta-analysis,Sleep Medicine Reviews,Volume 46,2019,Pages 124-135,
Website Trimbos over Alcohol.
